W świecie nauki sen ma kilka definicji, natomiast należy przytoczyć tę najbardziej wskazaną w tym przypadku i zarazem trywialną: sen jest
metodą ochrony organizmu przed nadmiernym zmęczeniem fizycznym i psychicznym. Pełni fundamentalne funkcje [1]:

1. Zachowanie energii: koncepcja homeostazy wyjaśnia, że energia, która jest zużywana w ciągu dnia, musi zostać zrównoważona okresem odpoczynku. Metabolizm w ciągu nocy, a zwłaszcza w czasie snu, redukuje się o 5–25%. Co bardzo istotne: wysokie zużycie energii w ciągu dnia, np. po długotrwałym wysiłku fizycznym, jak i psychicznym powoduje wydłużenie snu. Informacja ta może nakierować nauczyciela na osoby, które regularnie np. uprawiają daną dyscyplinę sportu, uczęszczają na zajęcia muzyczne lub ambitnie przykładają się do nauki.

2. Regeneracja całego ciała: sen zmniejsza katabolizm (zredukowany metabolizm), a przyczynia się do szczytu anabolizmu. Hormon wzrostu jest wydzielany głównie w nocy, również w powiązaniu ze snem wolnofalowym (w pierwszej części snu). Dokładny pomiar wzrostu kości u młodzieży pokazuje, że sen jest powiązany z procesami anabolicznymi. Mądrość ludowa: ,,Idź spać, bo nie urośniesz” w tym przypadku ma racjonalne uzasadnienie.

3. Regeneracja mózgu: mózg podczas snu nie pracuje tak intensywnie, jak podczas dnia, kiedy oddajemy się różnym czynnościom wymagającym od nas wszelakiego wysiłku intelektualnego i/lub fizycznego. Uwaga, zapamiętywanie i inne zdolności poznawcze będą uzależnione od kondycji mózgu – a ta wymaga także odpoczynku.